02.10.24 -

Passen en meten op de Noordzee

Achtergrond

Dat het op de Noordzee druk is, mag als algemeen bekend worden verondersteld. De zee is met de vele functies een van de drukste zeeën ter wereld. Dit noopt tot het verstandig en efficiënt omgaan met de (beperkt) beschikbare ruimte. Vanuit energieoogpunt is een belangrijke rol daarbij weggelegd voor het ministerie van Klimaat en Groene Groei. We spreken erover met beleidsadviseurs Karin Heijmen en Ewout Pikaar, die zich bezighouden met respectievelijk windenergie- en mijnbouwactiviteiten op de Noordzee.

Coördinatie van energieactiviteiten

Heijmen: “Het Noordzeeakkoord uit 2020 is de basis hoe alle stakeholders met elkaar omgaan op de Noordzee en hoe de voedsel-, natuur- en energietransitie naast elkaar moeten kunnen bestaan en functioneren. Wij houden ons met name bezig met het energievraagstuk, en ook dat vergt continue afstemming. Waarbij het een groot voordeel is dat we (wind en mijnbouw op zee) in het nieuwe ministerie onder hetzelfde directoraat zijn gekomen.”

Pikaar: “Uitgangspunt is dat alle energiefuncties zo goed mogelijk naast elkaar kunnen bestaan. Wind, en vanuit mijnbouw de olie- en gaswinning, maar ook de opslag van CO2 en de productie en opslag van waterstof. En ja, dat is inderdaad soms passen en meten maar wij zijn ervan overtuigd dat we met alle belanghebbenden samen de ruimte zo kunnen benutten dat alles zo goed mogelijk tot zijn recht komt.”

Heijmen: “Een groot verschil tussen wind en mijnbouw hierin is dat wind planmatiger kan worden aangepakt. Zo zijn er in 2022 windenergiegebieden op de Noordzee aangewezen waarin de 21 GW kan worden gerealiseerd. Voor het ontwikkelen van meer windenergie zijn we aan het kijken naar nieuwe gebieden op zee. Van de gebieden die in aanmerking komen brengen we de windcondities in kaart. Zo kunnen we ons goed voorbereiden. Met gaswinning weet je niet precies waar je precies uitkomt, je bent nu eenmaal afhankelijk van de locatie waar het gas zich bevindt.

Om dit voor elkaar te krijgen is iedereen ervan overtuigd dat de overheid een sterkere regierol op zich moet nemen.

Ewout Pikaar

Beleidsadviseur bij het Ministerie van Klimaat en Groene Groei

Samenwerking en innovatie

Pikaar: “Het kabinet heeft ervoor gekozen de dalende lijn van de gasproductie te willen stoppen en de komende periode meer gas te willen produceren om aan de binnenlandse vraag te voldoen. Om dit voor elkaar te krijgen is iedereen ervan overtuigd dat de overheid een sterkere regierol op zich moet nemen. En tevens dat de sector meedenkt en doet in (innovatieve) oplossingen. Als de markt goed meedenkt in het creëren van oplossingen en daarbij ook ‘out of the box’ en creatief denkt, is er heel veel mogelijk.”

Heijmen: “De windsector heeft de afgelopen jaren al een behoorlijk innovatieslag geslagen. De turbinegrootte bijvoorbeeld, daar zijn enorme stappen gezet. Windmolens zijn nu beduidend groter en leveren daarmee substantieel meer energie. Dit draagt bij aan efficiënt gebruik van de Noordzee. Ook wat betreft de kennisdeling vanuit de markt wordt goed samengewerkt.”

Pikaar: “Daarnaast zijn we met een proef gestart voor het efficiënter en effectiever inzetten van helikopters waarbij anders wordt omgegaan met de zogeheten obstakelvrije zones. Helikopterbereikbaarheid is essentieel voor het uitvoeren van de mijnbouwactiviteiten. Voor de veiligheid van de mensen die offshore werken is dit van essentieel belang. De proef voorziet erin dat de zones kleiner worden en de veiligheid blijft gegarandeerd. Voor het naast elkaar bestaan van de energiefuncties zou dit een enorme winst kunnen opleveren.”

Hoe zorgen we ervoor dat we doorgaan met planvorming en uitvoering en daarnaast alle doelen in de tijd realiseren?

Karin Heijmen

Beleidsadviseur bij het Ministerie van Klimaat en Groene Groei

Voornaamste uitdagingen

Pikaar: “De ruimte is niet onbeperkt, dat is duidelijk. En toch is er ontzettend veel mogelijk. Voor mij is en blijft het de uitdaging om die beperkte ruimte zo optimaal te benutten en daarin samen te werken met de markt en alle andere belanghebbenden.”

Heijmen: “Tijd is voor mij een essentiële factor. Hoe zorgen we ervoor dat we doorgaan met planvorming en uitvoering en daarnaast alle doelen in de tijd realiseren? En ook hoe je met flexibiliteit aan de ene kant, aan de andere kant zekerheid kunt bieden. Mooi om daar elke dag weer mee bezig te zijn.”