Publieke regie in energietransitie levert resultaat voor de samenleving
Nieuws
In een jaar waarin de energiemarkt werd gekenmerkt door grote veranderingen, heeft EBN als publiek energiebedrijf van en voor Nederland resultaten geboekt in de realisatie van een betrouwbare, betaalbare en duurzame energievoorziening. Met de resultaten van onze projecten hebben we in totaal EUR 1,5 miljard afgedragen aan de Nederlandse staat en hebben we EUR 229 miljoen geïnvesteerd in activiteiten voor energiezekerheid en versnelling van de verduurzaming. Ook de komende jaren zetten we onze financiële slagkracht en kennis hiervoor onverminderd in, wat zich naar verwachting vertaalt in concrete resultaten.
Highlights 2024
- Bouw CO2-opslagproject Porthos gestart
- Solide voorzieningszekerheid tegen lage maatschappelijke kosten d.m.v. vultaak gasopslagen
- Voorbereidingen sectorakkoord gaswinning Noordzee van start gegaan
- Voorbereidingen Nationale Deelneming Warmte gestart
- Groningengasveld definitief gesloten
- EBN neemt belang in groen gasprojecten en verkent waterstofopslag
- Deze fase van de energietransitie vereist meer publieke regie
Jan Willem van Hoogstraten, CEO van EBN: “Hoewel de energietransitie in bepaalde opzichten onder druk staat en de klimaatdoelen verder weg zijn komen te staan, ben ik ervan overtuigd dat we het energiesysteem duurzamer kunnen maken. Daarvoor is daadkracht nodig, we moeten heldere en moedige keuzes maken en nog beter gebruik moeten maken van de inzet van publieke middelen en organisatiekracht. Deze fase van de energietransitie vereist meer publieke regie. EBN neemt als publieke partij het voortouw door zekerheid van energie voor burgers en bedrijven te geven, tempo te houden in de verduurzaming en betaalbaarheid voor alle Nederlanders te regelen. Die verantwoordelijkheid hebben we gekregen en die zullen we de komende jaren onverminderd nemen.”
CCS: aanjager van grote projecten en ontwikkeling van de keten
Het afgelopen jaar kende belangrijke mijlpalen voor EBN, waaronder de start van de bouw van het CO2-opslag- en -transportproject Porthos. Na de definitieve investeringsbeslissing eind 2023 is de bouw succesvol van start gegaan, met 30 kilometer pijpleiding aan land en 20 kilometer op de Noordzee. Daarnaast heeft het Aramis-project verregaande stappen gemaakt in de zogeheten Front End Engineering Development fase (FEED) en is het goed op weg naar de definitieve investeringsbeslissing. Porthos en Aramis zijn in Nederland onmisbare projecten voor het behalen van onze klimaatdoelen.
Warmte: betaalbare, betrouwbare en duurzame energie van eigen bodem
De activiteiten van EBN strekken zich uit over de hele warmteketen. Van het onderzoeken van de ondergrond op de geschiktheid daar van voor aardwarmte, het realiseren van concrete geothermieprojecten, tot het ontwikkelen van warmtenetten. Op al die terreinen zijn grote stappen gezet. Een mijlpaal was de geslaagde SCAN onderzoeksboringen in Heijningen en Heesch, waarmee een noodzakelijke stap werd gezet in de warmtetransitie. Door meer kennis van de ondergrond te vergaren, vergroten we de kansen voor aardwarmteprojecten waarmee de verduurzaming van de warmtevraag verder kan worden ontwikkeld.
Op verzoek van de minister van Klimaat en Groene Groei bereidde EBN zich in 2024 verder voor op een mogelijke aanwijzing als Nationale Deelneming Warmte (NDW). De NDW heeft als taak publieke slagkracht te organiseren om de warmtetransitie te versnellen met de aanleg van warmtenetten. De activiteiten van de NDW zoals we die nu voor ogen hebben, stellen lokale en regionale overheden in staat om met voldoende kennis, kunde en kapitaal regie te nemen in de transitie naar betaalbare en duurzame collectieve warmte. De aanwijzing van EBN als NDW vloeit voort uit het in 2025 aan te nemen wetsvoorstel Wet collectieve warmte (Wcw).
Energiezekerheid voor burgers en bedrijven
Nederland is momenteel voor een groot deel afhankelijk van geïmporteerde energie. EBN helpt mee om deze afhankelijkheid te verkleinen en ons land minder kwetsbaar te maken voor geopolitieke spanningen. We investeren en ontwikkelen mee in de opsporing en winning van Nederlands aardgas, voornamelijk in de Noordzee, en slaan gas op in bergingen. De productie van aardgas uit de zogeheten Kleine Velden was in 2024 3,2 bcm (EBN-aandeel), waarvan 0,8 onshore en 2,4 offshore. In 2023 was dit 3,3 bcm (EBN-aandeel), wat slechts een geringe afname van de productie betekent. Per april 2024 is het Groningen gasveld geheel en definitief gesloten. De gaswinning in Groningen was per 1 oktober 2023 al zo goed als gestopt.
In het najaar van 2024 zijn het ministerie van Klimaat en Groene Groei, Element NL en EBN gestart met de voorbereidingen voor een sectorakkoord om de gaswinning op de Noordzee een stimulans te geven. Het akkoord heeft als doel de teruglopende gasproductie te stabiliseren en de energiezekerheid te versterken. Daarmee dragen we ook zorg voor het versterken van onze strategische onafhankelijkheid ten opzichte van het buitenland. Bovendien heeft in Nederland gewonnen gas een beduidend lagere milieuafdruk dan import LNG.
Daarnaast hebben we ook in 2024 weer een belangrijke rol gespeeld als vulagent voor gasopslag Bergermeer. Sinds 2022 hebben we deze taak elk jaar van het ministerie van KGG gekregen, en zal ook in de toekomstige wetgeving als structureel worden verankerd.
Duurzame gassen
Ook werden de werkzaamheden voor de ontwikkeling van groen gas en de opslag van waterstof steeds concreter. EBN zette belangrijke stappen op het gebied van ondergrondse waterstofopslag en kreeg instemming om deel te nemen aan het North Star-project, dat samen met Engie en Shell wordt ontwikkeld.
Financiële resultaten
EBN sloot het jaar af met een positief resultaat van EUR 1,5 miljard (2023: EUR 246 miljoen), bij een omzet van EUR 3,6 miljard (2023: EUR 2,9 miljard). In totaal droegen we EUR 1,2 miljard als dividend af aan de Nederlandse staat en daarmee aan de Nederlandse samenleving. We investeerden EUR 229 miljoen in de energietransitie, in 2023 was dat nog EUR 193 miljoen.
Voer de dialoog met ons
