‘Vanaf nu ga jij het doen…’
‘Beste aanwezigen, van harte welkom bij….’ Dat zou zomaar de opening kunnen zijn van een bijeenkomst van het afgelopen jaar van EBN. Sinds ongeveer zes jaar mag ik, Marcel Hoenderdos, als dagvoorzitter/moderator/interviewer veel van deze events aan elkaar praten. Eervol, super interessant en ook best spannend om te doen.
Bij EBN willen we, zoals dat heet, de geïnformeerde dialoog faciliteren en het gesprek voeren op basis van de juiste feiten en cijfers. Daarom ontwikkelen we nu al negen jaar een infographic over het energiesysteem die we altijd tijdens het energieontbijt presenteren. Het ontbijt is een van de bijeenkomsten – naast bijvoorbeeld de Dag van de Warmtetransitie, de Dutch Exploration Day en de Transition Talks – die we in het kader van die geïnformeerde dialoog houden.
Om te beginnen en goed om te realiseren: Uiteindelijk komt alles samen op het moment dat een bijeenkomst wordt gehouden, en wordt er naar de gasten en de presentator gekeken. Veel minder zichtbaar zijn alle voorbereidingen. En dat zijn er veel. Naast alles wat met de locatie te maken heeft, de uitnodigingen, alle socials, etc. wordt aan de inhoudelijke kant elk gesprek terdege voorbereid. Eerst intern en dan met voorgesprekken met de gasten. Dat wordt enorm gewaardeerd. Mensen weten waar ze aan toe zijn en kunnen zich voorbereiden. De basis van de bijeenkomst vormt vervolgens het script. En is ook voor mij, als presentator, de leidraad om goed door de tijd heen te komen. Met daar waar het kan en waar het om vraagt, zo nu en dan van het script af te wijken. Dat is niet alleen best fijn om te doen, maar zorgt ook voor memorabele momenten. Dat kan echter alleen als het script goed in elkaar zit.
En het script zat in 2024 goed in elkaar. Zoals bij de volgende bijeenkomsten.
Energieontbijt
Inmiddels een traditie, de derde dinsdag van januari. Thema van dit jaar was ‘Samen mee(r) doen’. Ruim 300 gasten uit de energiewereld, voor velen de echte aftrap van het nieuwe jaar. Sinds enkele jaren doen we dat in de Tuinzaal van het Kunstmuseum in Den Haag. Een werkelijk prachtige zaal, in 2014 geopend door Barack Obama. Naast het inhoudelijke programma – ook in 2024 weer met topgasten die de overheid, het bedrijfsleven en de kennisinstituten vertegenwoordigden – presenteerden we voor de eerste keer een infographic over het energiesysteem voor jongeren. Daarover ging ik tijdens het ontbijt in gesprek met twee docenten en twee leerlingen. Wat me opviel was het enthousiasme en tegelijkertijd de realiteitszin waarmee de leerlingen (van docenten verwacht je dat wel 😉) spraken over de noodzaak van een duurzaam systeem. Mooi om te zien en horen. Wat mij betreft – ondanks alle tegenslagen en minpunten die er te constateren zijn in onze weg naar duurzaamheid – een hoopvol gesprek!
Voor mezelf had ik tijdens het Energieontbijt bijna de primeur met een ‘oortje’, waarmee ik in contact zou zijn met de regie. Dat vereist echter oefening kwam ik achter. Een oortje leidt af, niet iets om de ochtend zelf voor het eerst te proberen. Helaas voor de regie dus, geen oortje. Voelt vrijer zonder, en – mocht het nodig zijn – dan maar een teken van achter uit de zaal.
Panorama Opslag
Vlak voor de zomer hielden we in het EBN-kantoor de kick off van Panorama Opslag. Een serie bijeenkomsten over nut en noodzaak van de rol van energieopslag (aardgas, warmte en waterstof) in het huidige en toekomstige energiesysteem. Want, daar is iedereen het unaniem met elkaar over eens, die rol wordt in de toekomst nog veel relevanter door de grote fluctuaties aan de aanbodkant. Alle reden om daar met een aantal hoofdrolspelers over in gesprek te gaan. Belangrijkste take away: ‘we kunnen het ons niet veroorloven meer tijd te verliezen met plannenmakerij en nadenken, de mouwen moeten opgestroopt en aan het werk. Met daarbij de mogelijke consequentie dat niet alles direct goed gebeurt, dat is dan maar zo.’ En daarnaast kwam naar voren dat we niet Nederlands, maar Europees (en soms zelfs mondiaal) moeten denken en opereren. Over dat Europese perspectief organiseerden we begin november een speciale bijeenkomst. Op een vrijdagmiddag, weer in Utrecht. Uitermate goed bezocht, en ook hier weer (met dank aan al het voorwerk!) inspirerende gasten. Bijna altijd is het een genoegen om sessies aan elkaar te praten, en soms gaat het meer vanzelf dan anders. Dit was er zo een. En om terug te komen op het opstropen van de mouwen. Een van de gasten aan tafel verwoordde het als volgt: we moeten in Nederland wat meer ‘hupperdepup’ in het realiseren van energieopslag. Waarvan akte.
Hoe het presenteerwerk voor mezelf begon, kwam zo. Na een bijeenkomst in Den Haag met een externe moderator kwam onze directeur naar me toe en zei: ‘Dat kunnen we zelf ook. Vanaf nu ga jij het doen’. Dat liet weinig ruimte voor discussie ‘vreesde’ ik, en heb de handschoen opgepakt. Vanaf de eerste keer was dat verrassend leuk. Een gedegen voorbereiding helpt niet alleen, maar is cruciaal, routine is (soms) fijn en gezonde nieuwsgierigheid (naar de inhoud en de mens) wordt op prijs gesteld!
Ik gun het iedereen om daar eens met een microfoon op het podium te staan, zelfs als je fluistert komt dat prachtig over.
Marcel Hoenderdos
Woordvoerder en huispresentator EBNDag van de Warmtetransitie
Medio december was Tivoli/Vredenburg voor de tweede keer de thuishaven van de Dag van de Warmtetransitie. De ruim 400 aanwezigen zorgden niet alleen voor een levendige sfeer maar toonden ook aan hoezeer het onderwerp leeft. Een volle dag met een plenair begin en einde en veel deelsessies. En dat begin en einde in de Herz zaal, genoemd naar ontwerper Herman Hertzberger. Wat mij betreft de zaal met de mooiste akoestiek van Nederland. Ik gun het iedereen om daar eens met een microfoon op het podium te staan, zelfs als je fluistert komt dat prachtig over. De dag zelf ging over alle aspecten die de warmtetransitie raken. Dat zijn er veel en daarom is die transitie ook complex met ongelooflijk veel betrokkenen en belanghebbenden. De afdronk was: Ja, het is ingewikkeld maar ook echt mogelijk om iedereen op een lijn te krijgen en ‘warmte’ in de transitie de plek te geven die het verdient. Waarbij 2025 en 2026 cruciale jaren worden.
‘Gepaste afstand’ probeer ik te houden als ik mensen interview. Dat werkt voor mij het beste. Waarbij ik probeer om de vragen te stellen die bij een breder publiek leven. Gepaste afstand en af en toe een vraag die niet wordt verwacht. Niet om iemand onderuit te halen, maar wel om het ijs te breken, kritisch te blijven en het gesprek persoonlijker te maken als de situatie daarom vraagt.